Củ Loa Là Gì? Cấu Tạo, Nguyên Lý Hoạt Động Của Củ Loa

Củ loa là gì?

Củ loa (hay còn gọi là driver) là bộ phận trung tâm của loa, có nhiệm vụ chuyển đổi tín hiệu điện thành dao động âm thanh mà tai người có thể nghe được. Nếu coi loa là “cơ thể”, thì củ loa chính là trái tim và linh hồn quyết định chất lượng âm thanh phát ra.

Mỗi củ loa đảm nhận một dải tần số riêng biệt – từ trầm, trung đến cao – giúp tạo nên âm thanh đầy đủ và sống động.

Cấu tạo cơ bản của củ loa

Một củ loa thông thường gồm các thành phần chính sau:

Cấu tạo của củ loa có thể thay đổi tùy theo loại loa (woofer, tweeter, midrange), nhưng về nguyên lý thì tương tự nhau.

Nguyên lý hoạt động của củ loa

Nguyên lý hoạt động của củ loa dựa trên hiện tượng từ điện cảm ứng.

Khi dòng điện từ ampli truyền đến cuộn dây trong củ loa, cuộn dây này di chuyển trong từ trường của nam châm. Sự chuyển động này làm màng loa rung, tạo ra các dao động âm thanh có tần số tương ứng với tín hiệu điện đầu vào.

Cường độ dòng điện càng mạnh, biên độ dao động càng lớn, từ đó âm thanh phát ra càng to.

Các loại củ loa phổ biến hiện nay

Tùy vào dải tần mà củ loa được chia thành nhiều loại khác nhau:

• Củ loa bass (woofer): Tái tạo âm trầm, thường có kích thước lớn, đường kính 20–40 cm.

• Củ loa mid (midrange): Đảm nhiệm âm trung – phần quan trọng trong giọng hát và nhạc cụ.

• Củ loa treble (tweeter): Tái tạo âm cao, tần số từ 2.000Hz trở lên, mang lại độ chi tiết và sáng cho âm thanh.

• Củ loa subwoofer: Chuyên tạo âm siêu trầm, thường dùng trong rạp hát gia đình hoặc dàn karaoke cao cấp.

• Củ loa đồng trục (coaxial driver): Kết hợp nhiều dải tần trong cùng một củ, giúp tiết kiệm không gian.

Khi nào nên thay củ loa?

Bạn nên kiểm tra hoặc thay củ loa khi có các dấu hiệu sau:

• Âm thanh bị rè, méo tiếng dù ampli vẫn tốt

• Mất tiếng ở một dải tần (chỉ còn bass hoặc treble)

• Màng loa bị rách, nam châm yếu hoặc cuộn dây cháy

• Khi nâng cấp dàn âm thanh để có chất lượng tốt hơn

Tham khảo thêm: Sửa loa bị rè để hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục.

Củ loa là trái tim của hệ thống âm thanh, quyết định phần lớn đến trải nghiệm nghe nhạc. Hiểu rõ về cấu tạo, nguyên lý hoạt động và cách nhận biết củ loa tốt sẽ giúp bạn lựa chọn được sản phẩm phù hợp, bền bỉ và cho âm thanh trung thực nhất.